
Een pop-up evenement in de kerk van Oudenaken
Een multifunctionele ruimte in het hart van de gemeenschap
In het kerkenbeleidsplan van de gemeente Sint-Pieters-Leeuw werd zowel voor de kerk van Sint-Laureins-Berchem als die van Oudenaken beslist om ze te herbestemmen. Beide behoren tot dezelfde parochie die zal fuseren met de parochie van de hoofdkerk in het centrum van Sint-Pieters-Leeuw.
De gemeente tekende in op de oproep van het project ‘Het eeuwige leven voor je landelijke kerk’, omdat ze de voorliggende toekomstvisie op het gebruik van de Sint-Pieter-in-Bandenkerk van Oudenaken wilde uittesten.
Het eeuwige leven voor je landelijke kerk
Via het project 'Het eeuwige leven voor je landelijke kerk' begeleidt PARCUM in samenwerking met provincie Vlaams-Brabant landelijke kerken om een pop-up herbestemming te realiseren. Samen creëren we op die manier een goede basis voor een duurzame herbestemming.
Na goedkeuring van het kerkenbeleidsplan in 2017 werden de erediensten stopgezet en werd met behulp van erfgoedcel Zender een erfgoedinventaris opgemaakt. Een werkgroep startte met de denkoefening over de nieuwe bestemming van de kerk. Daarin zijn, naast de gemeente, kerkfabriek, parochie en bisdom, ook gebruikers vertegenwoordigd, zoals leden van de Landelijke Gilde en OKRA. Aangezien de huidige parochiezaal, die naast de kerk gelegen is, te klein werd en op het einde van haar levensduur kwam, groeide er consensus over om die activiteiten naar de kerk te verhuizen. De oude parochiezaal zal plaatsmaken voor groen, parkeerplaatsen en buitenruimte voor de gemeenschap.
Voor de herinrichting van de kerk werd een haalbaarheidsstudie uitbesteed. Tijdens dat proces werd de bredere bevolking uitgenodigd om input te leveren. De studie resulteerde uiteindelijk in enkele ontwerptekeningen, waarbij er autonome volumes ingebracht zouden worden voor een toog, berging en toiletten.
Getest: gelachen en gegeten onder het gewelf
In afwachting op de aanduiding van een architectenbureau en de aanvang van de werken, wou de gemeente de nieuwe functie als gemeenschapsruimte alvast eens aan een test onderwerpen. Zondag 2 oktober bleek hiervoor de perfecte gelegenheid: een herfstwandeling en Brueghelbuffet georganiseerd door de Landelijke Gilde. De gemeenschap verzamelde zich aan een zee van ronde tafels en er werd gepraat, gelachen en gegeten onder het bakstenen gewelf en de wonderlijke muurschildering uit 1918 van De Geetere. Aan sfeer en gezelligheid alvast geen gebrek!
Tegelijk werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om de bevolking te vragen naar hun herinneringen en gevoelens bij de erfgoedobjecten die tot de inboedel van de Sint-Pieter-in-Bandenkerk behoorden. Zo kunnen deze lokale, sociale waarden meegenomen worden in de waarderingsoefening, waarbij beslist wordt over de toekomstige bestemming van de erfgoedobjecten.
Op basis van dit testevenement kan de gemeente een doordachte beslissing nemen over welke materialen alvast aangeschaft kunnen worden, en het meest geschikt zijn, om de functie als gemeenschapsruimte te bestendigen.
Ontdek de andere testcases
Meer weten?
Bij onze collega Bert Verheyden kan je terecht met alle vragen over het project 'Het eeuwige leven voor je landelijke kerk'.
Andere interessante blogartikels

PARCUM woont de Youth Heritage Days 2025 bij
Collega Luna woonde van 26 tot 31 maart de Youth Heritage Days 2025 in Albarracín bij. Tijdens dit congres, georganiseerd door ESACH, Europa Nostra en Hispania Nostra werden jonge professionals in het erfgoedveld betrokken bij het debat over de toekomst van cultureel erfgoed in Europa, met een speciale focus op de rol van erfgoed in een duurzame ontwikkeling voor een groen, digitaal en sociaal beleid.

Deadline kerkenbeleidsplan
Tegen uiterlijk de eerste week van juni 2025 moet elke Vlaamse gemeente een geactualiseerd en goedgekeurd kerkenbeleidsplan klaar hebben.

Een Wikipedia-schrijfsessie voor Internationale Vrouwendag
Wist u dat nog geen kwart van de biografische artikels op (Engelstalig) Wikipedia gewijd is aan vrouwen? PARCUM dook in eigen collectie.