Marie bellando mitjans 1 Zqu M1n8 G2 M unsplash

Buste Heilig Hart van Christus

Deze buste getuigt van de massale verering van het Heilig Hart van Jezus.

Object

Buste

Materiaal

Gips

Afmetingen

22,5 x 20 x 9 cm

Inventarisnummer

CRKC.0005.0904

Herkomst

Collectie Zusters Kapucinessen van Antwerpen

Tentoonstelling

This is not a collection

De devotie tot het hart van Jezus vloeide voort uit de mystieke literatuur van de late middeleeuwen en de devotie tot de vijf wonden van Christus. Onder invloed van onder andere de visioenen van Margaretha Maria Alocoque (1647-1690), aan wie Christus verscheen, haar Zijn hart toonde en haar aanspoorde de verering ervan te verspreiden, ontwikkelde de devotie tot de hartwonde zich na de Reformatie steeds sterker tot een op zichzelf staande verering van het Heilig Hart van Jezus.

Het Heilig Hart staat symbool voor de liefdevolle en lijdende Messias, en voor de goddelijke liefde en barmhartigheid in het algemeen. Vooral vanaf het einde van de 19de en het begin van de 20ste eeuw, in onze streken sterk beïnvloed door de Eerste Wereldoorlog, kende de devotie tot het Heilig Hart een spectaculaire bloei. Tijdens de oorlog werden de gelovigen opgeroepen zich te wenden tot het Heilig Hart, en op 7 juni 1918 werd het land aan het Heilig Hart toegewijd. In de tussenoorlogse periode, verder gevoed door de heiligverklaring van Margaretha Maria Alocoque in 1921 en de verheffing van het feest van het Heilig Hart tot een van de grootste plechtigheden in het kerkelijk jaar door paus Pius XI (1857-1937) in 1928, bereikte de Heilig Hart-devotie een ware piek. Het succes van de verering zorgde er zelfs voor dat de kerk regels moest opleggen rond de afbeelding van het Heilig Hart om een wildgroei aan voorstellingen te voorkomen. Volgens een decreet uit 1877 mocht het Heilig Hart enkel op het midden van de borst van Jezus en op Zijn kleed worden voorgesteld, op ware grootte maar niet naturalistisch of realistisch, steeds omgeven door een krans van vlammen of stralen, met een doornenkroon die loodrecht op het hart staat, en bekroond door een met vlammen omgeven kruisje. Toen beelden van het Heilig Hart massaal openbare plaatsen, pleinen en kerkhoven veroverden, en in hun gipsen variant ook de Vlaamse huiskamer binnendrongen, gebeurde dit dan ook met bijzonder weinig ruimte voor creativiteit. Het Heilig Hart heeft in elke Vlaamse huiskamer wel een ereplaats gekend, maar het valt ook de twijfelachtige eer te beurt een van de meest kitscherige beelden te zijn die de katholieke volksdevotie heeft voortgebracht.

© Bea Borgers
© Bea Borgers

Andere werken uit de collectie

Een vraag?

Heb je een vraag over onze collectie? Wil je graag een object lenen voor een tentoonstelling? Of wil je een object doneren? Neem contact op met collega Phaedra Bosmans.