De groeiende aanwezigheid van Ieren in Leuven vanaf het midden van de 16de eeuw was een gevolg van het Anglicaanse bewind van de Engelse koning Hendrik VIII (1509-1547) en zijn opvolgers. De sluiting van katholieke kloostergemeenschappen in Ierland leidde tot een exodus van Ieren naar de katholieke gebieden op het Europese vasteland. Een gevolg hiervan was het ontstaan van ‘Irish colleges’ in verschillende Europese landen, meestal in de omgeving van belangrijke universiteiten.

In 1616 werd een terrein aangekocht aan de toenmalige Varkensmarkt, heden het Pater Damiaanplein. De twee particuliere huizen op dit terrein werden opgenomen in de nieuwbouw waarvan in 1617 door de aartshertogen Albrecht en Isabella de eerste steen werd gelegd. Het college bestond uit een kapel en drie vleugels, geschikt rond een binnenplein met kloostergang.

Behalve de opleiding van missionarissen die werden uitgestuurd naar Ierland en Schotland ontplooide het college ook een dynamische wetenschappelijke werking, met onderzoek naar Ierse hagiografie, geschiedenis en grammaticologie. Er werd een eigen drukkerij uitgebouwd, waarvan de publicaties een belangrijke bijdrage leverden aan de gedrukte verspreiding en typografie van de Ierse taal.

Het Iers college werd in 1794 opgeheven door het Franse bestuur. Pas in 1925 slaagden de Ierse Franciscanen er in om hun klooster terug te kopen en weer in dienst te nemen.

Sinds 1984 huisvest het voormalig Iers college The Leuven Institute for Ireland in Europe. Het instituut wil via diverse opleidingsprogramma’s de inbedding van zowel de Ierse republiek als Noord-Ierland in de Europese Gemeenschap stimuleren, alsook de hedendaagse Ierse cultuur promoten op het Europese vasteland. De collegegebouwen ondergingen tussen 2006 en 2010 een grondige renovatie. De kapel dient nu als auditorium, maar wordt ook gebruikt voor concerten, filmvertoningen, toneelopvoeringen en tentoonstellingen.