HannaH Acteum
De Sint-Annakerk in Roosbeek (Boutersem) werd omgevormd tot een activiteitencentrum en museum voor lokaal religieus erfgoed. Op deze wijze blijf de voormalige kerk een ontmoetingsplaats waar de lokale gemeenschap kan samenkomen en haar religieus erfgoed kan bewonderen.
In 2017 keurde de gemeenteraad van Boutersem haar kerkenbeleidsplan goed. In het beleidsplan werden de kerken van Vertrijk en Butsel aangeduid als kerken die voorbehouden blijven voor de liturgie. De kerken van Roosbeek, Neervelp, Willebringen, Boutersem en Kerkom werden geselecteerd om een herbestemming te krijgen.
De Sint-Annakerk van Roosbeek kreeg in het plan een bestemming met een museale functie en multifunctioneel gebruik.
Eeuwig leven voor de kerk
De Sint-Annakerk bestaat uit een ingebouwde gotische westtoren van kalkzandsteen (eind 14de eeuw) met een 18de-eeuwse naaldspits en vier geledingen, een schip en een koor. De neogotische beuken zijn opgetrokken in baksteen naar ontwerp van A. Van Arenbergh (1855). Het gotische koor in kalkzandsteen met steunberen van het Brabantse type dateren van circa 1500.
Tussen 2020 en 2022 voorzag de Provincie Vlaams-Brabant een investeringsbudget van maximum 25.000 euro voor landelijke kerken die op korte termijn een herbestemming wenste te verwezenlijken. In het voorjaar van 2020 werden de eerste vijf landelijke kerken geselecteerd, waaronder het project in de Sint-Annakerk van Roosbeek.
Tijdens de coronaperiode werd er een projectgroep opgericht om de pop-up te realiseren. In deze groep zetelden een vertegenwoordiging van PARCUM, de gemeente, Velpeleven, de cultuurraad, het Centraal Kerkbestuur, de kerkfabriek van Roosbeek en twee onafhankelijke experten. Met de verkregen subsidie kon een tijdelijke invulling worden gerealiseerd in de vorm van een pop-up in de kerk.
Van kerk naar cultureel huis
De projectgroep investeert met de verkregen middelen in tal van zaken,. Tevens werden er in overleg met Agentschap Onroerend Erfgoed gordijnen geplaatst aan de koorafsluiting en onder het orgel. Daarnaast werd ook materiaal aangekocht die het multifunctioneel gebruik van de kerk mogelijk maken, waaronder een muziekinstallatie, tentoonstellingspanelen, mobiele podiumstukken en de benodigdheden om een praathoek in te richten.
De pop-up kreeg de naam HannaH Acteum. ‘HannaH’ verwijst naar de vroegere naam van de parochie en het beeld van Sint-Anna, kenmerkend voor het dorpszicht van Roosbeek. ‘Acteum’ is een samenvoeging van de eerste drie letters van ‘ACTiviteiten’ en de drie laatste letters van ‘musEUM’ en verwijst naar de twee functies van de herbestemde kerk: culturele activiteiten en museumfunctie.
HannaH Acteum
De versoepelingen van de coronamaatregelen vanaf augustus 2021 lieten opnieuw fysieke activiteiten toe. Tussen september en oktober 2021 liep het startprogramma van het project. Het museum werd geopend met de tentoonstelling ‘Met Zeven aan Tafel’. Aan de hand van de zeven patroonheiligen en tal van voorwerpen werd het verhaal van het religieus leven in Boutersem gepresenteerd. Daarnaast vonden er tal van lezingen, concerten en andere activiteiten plaatsen.
Na de proefperiode werd besloten om de nieuwe invulling van de kerk permanent te maken en de kerk te onttrekken aan de eredienst in 2024. Het beheer is in handen van de vzw HannaH Acteum.
Andere herbestemde kerken
La chapelle du Collège Notre Dame
De in onbruik geraakte schoolkapel van het Collège Notre-Dame in Basse-Wavre werd getransformeerd tot multimediale ruimte.
HAVN church
Deze vroegere Noorse Zeemanskerk in Antwerpen, tot 2014 de oudst dienstdoende zeemanskerk ter wereld, is nu een prachtige evenementenlocatie.
Provinciaal Museum Begijnhofkerk
Het Provinciaal Museum Begijnhofkerk Sint-Truiden vormt een uniek historisch kader voor wisselende tentoonstellingen en concerten.