© Oswald Pauwels

Universiteit Antwerpen

De Universiteit Antwerpen houdt conferenties, recepties, proclamaties en andere vieringen in dit prachtige complex met kapel en kloostertuin.

Oude naam
Grauwzustersklooster
Locatie
Lange Sint-Annastraat 7-9
2000 Antwerpen
Routebeschrijving
Functie
Publieke ruimte
Kantoor
Onderwijs
Type bestemming
Herbestemming
Beschermingsstatuut
Geen
Parochiekerk
Nee

Franse overheersing

Van 1693 tot 2000 woonde de congregatie van de grauwe zusters in Antwerpen gewoond. In hoofdzaak hielden ze zich bezig met het verzorgen van zieken. Tijdens de Franse overheersing werden ze in 1798 uit hun klooster verdreven. De Fransen verkochten de gebouwen als publiek goed. In 1802 kwam het complex terug in het bezit van de zusters via notaris Jan Frans Rooms.

Architect Frans Baeckelmans (1827-1896) tekende het ontwerp voor een nieuw klooster op de terreinen in de Lange Sint-Annastraat. De ontwerper hanteerde een eclectische vormentaal met een sobere, gesloten neorenaissancegevel en heel wat typisch neogotische elementen. Vooral de kapel is rijkelijk versierd.

© Oswald Pauwels
© Oswald Pauwels

Universiteitsklooster

Aan het einde van de jaren 1990 woonden er nog slechts tien zusters in het Antwerpse klooster, dat voor hen te groot was geworden. In 1999 kocht de Vlaamse Overheid het grauwzustersklooster, zodat ze samen met de Universiteit Antwerpen de gebouwen konden betrekken. Uiteindelijk stapte enkel de Universiteit Antwerpen in het project. Na een wedstrijd werd het gebouw in 2004 gerenoveerd naar ontwerp van Van Broeck en Meuwissen ir. Architecten uit Leuven.

De kelderverdieping bevat enkele technische ruimtes en nutsvoorzieningen, leslokalen en de volledig nieuwe, ondergrondse aula. Die doet dienst als promotiezaal en auditorium. Op de benedenverdieping zijn er kantoren en leslokalen rond de pandgang. Dankzij een glazen overkapping en een tegelvloer is de voormalige kloostertuin veranderd in een atrium, frequent gebruikt voor recepties.

Op de eerste verdieping bevinden zich in de vroegere cellen, waarvan de buitenste kring is vergroot, kantoren met uitzicht op de kloostertuin. Elk kantoor heeft een open, gecapitonneerde box in de gang voor gebruik als zithoek, telewerkplek of kleine exporuimte. Ze vangen ook het lawaai op dat uit het atrium opstijgt.

Evenementenkapel

De kapel heeft een bestemming gekregen als conferentie-, receptie- of ontvangstzaal van het rectoraat. Bij speciale gelegenheden kunnen er kleine concerten, lezingen of exposities plaatsvinden. Dankzij de herbestemming kon de volledige kapel behouden blijven, inclusief de authentieke interieuraankleding. Voor een betere ontsluiting, hebben de architecten de kamers tussen de kapel en de straatgevel uitgebroken en de vensters in de straatgevel verlaagd tot deuren. In de foyerruimte is een vestiaire voorhanden.

De kapel is een rustpunt middenin de administratieve drukte van de universiteit. Het is een plaats voor reflectie en draagt de geschiedenis en de atmosfeer van het voormalige klooster.

© Oswald Pauwels
© Oswald Pauwels

Een zaal in het Grauwzustersklooster huren?

  • © Oswald Pauwels
    © Oswald Pauwels
  • © Oswald Pauwels
    © Oswald Pauwels
  • © Oswald Pauwels
    © Oswald Pauwels
  • © Oswald Pauwels
    © Oswald Pauwels
  • © Oswald Pauwels
    © Oswald Pauwels

Bronnen

Inventaris Onroerend Erfgoed - Klooster van de grauwzusters

Universiteit Antwerpen - Klooster van de Grauwzusters

Z.n., "In ander licht: Herbestemming van religieus erfgoed," M&L Cahier 17, Agentschap R-O Vlaanderen, 2009, 74-79

Andere herbestemde kerken