Religieus erfgoed in quarantaine - deel 4
Klinkend erfgoed tijdens de lockdown
Orgels, luidklokken, beiaarden, torenuurwerken... Allemaal maken ze deel uit van het ‘klinkend erfgoed’. Vaak hoog verborgen en ver uit het zicht. Klokkengelui werd gebruikt om liturgische vieringen aan te kondigen, maar had ook een bredere maatschappelijke betekenis. Toch komt dit erfgoed steeds meer onder druk te staan. Zo verliezen veel klokken hun religieuze functie. Maar tijdens de lockdown werd hun waarde en functie herontdekt.
Op heel wat plaatsen luiden de klokken als teken van verbondenheid. In de barokke Sint-Ludgeruskerk in het Oost-Vlaamse Zele worden elke avond om 20 uur de twee zwaarste klokken geluid. Een moment van bezinning, maar ook om zorgverleners een hart onder de riem te steken. Op Paaszondag was er ‘volgelui’ en luidden de feestklokken.
Ook de bisschoppen lanceerden een oproep om ‘s avonds om 20 uur de klokken te luiden. Dit als blijk van dank en waardering voor al wie zich inzet in de strijd tegen het coronavirus. Daarnaast vroeg de bisschoppenconferentie om op Pasen om 12 uur de kerkklokken te luiden als teken van troost en hoop voor de slachtoffers van het coronavirus.
(Lees verder onder de foto)
De pastoor van Diest laat zijn kerkklokken elke dag om vijf voor twaalf luiden. Een symbolisch tijdstip. Hij doet dit om zijn parochianen te bemoedigen, maar ook voor alle helden van de zorg en voor wie achter de schermen de maatschappij draaiende houdt.
In de Sint-Martinuskerk van Olen luidden de klokken elke zondag om 10 uur en elke avond om 20 uur. Rond het dorpsplein staan er op die momenten mensen te applaudisseren en het klokgelui versterkt het applaus. Op de vraag ‘hoe lang blijven jullie dit doen?’, antwoorden de Olenaren dat het misschien een nieuwe traditie wordt. Als dankbaarheid voor al wie goed doet. Een soort ‘pluim van de dag’. Uiteraard zonder iemand te hinderen of kleine kinderen wakker te houden.
Klinkend erfgoed, daar zit muziek in!
Klinkend erfgoed is een belangrijk onderdeel van onze maatschappij. Daarom zetten we ons hiervoor in. Met bijzondere aandacht voor de luidklokken van parochiekerken. Zo ontwikkelden we een sjabloon om klokken te inventariseren. Organiseren we vormingen en zetten we projecten op rond de thematiek.
Niet enkel klokken laten van zich horen tijdens de coronamaatregelen, ook beiaarden hebben een verbindende functie. Het horen van beiaardklanken roept bij veel mensen een thuisgevoel op. Beiaardier Luc Rombouts speelde twee keer per week op de vredesbeiaard in de Abdij van Park in Leuven. Op veilige afstand kon een verzoeknummer worden aangevraagd. De concerten werden live uitgezonden via facebook. Zo kon iedereen genieten van de klanken. In de buurt, maar ook ver weg.
Andere interessante blogartikels
Tsougkrisma, Eieren tikken met Pasen binnen de Grieks-Orthodoxe gemeenschap
De Grieks-Orthodoxe gemeenschap viert Pasen pas op 5 mei 2024. Naar aanleiding van het katholiek paasfeest registreerde IN ΣKIPPERΣTREET de traditie van tsougkrisma op het Platform immaterieel cultureel erfgoed. Lees meer over dit bijzondere gebruik.
Wivina 2.0 opgenomen in Register van Inspirerende Voorbeelden
De Vlaamse minister van Cultuur voegde op 13 februari 2024 zeven nieuwe praktijken toe aan het Register van Inspirerende Voorbeelden rond het borgen van immaterieel erfgoed. Ook Wivina 2.0 kreeg hierop een plaatsje. Deze eeuwenoude traditie werd nieuw leven ingeblazen met de hulp van PARCUM.
PARCUM brengt werkbezoek aan Biblia
Onlangs waren de collega's van PARCUM te gast in Biblia. Het nieuw Bijbels belevingscentrum is gevestigd in het indrukwekkende abdijgebouw van het Grootseminarie in Brugge, een ommetje waard!