Urnenkerk Heilige Kruisverheffing en dorpshuis De Seizoenen

De ‘parochie Lampenesse’ werd voor het eerst vermeld in een charter van de Sint-Bertinusabdij van Sint-Omaars in 857. Doorheen de 13^de en 14^de eeuw werd het kerkgebouw verschillende malen verbouwd en uitgebreid.

De kerk werd tussen de 16de en de 20ste eeuw drie keer het slachtoffer van een oorlog: tijdens de Tachtigjarige Oorlog en de Frans-Spaanse Oorlog werd de parochiekerk geplunderd of raakte ze beschadigd, tijdens de Eerste Wereldoorlog werd ze bijna volledig verwoest door de Duitse troepen. De toren, die de vijandelijke aanvallen tot 1915 had overleefd, werd uiteindelijk door de Belgische troepen ten val gebracht, opdat ze niet langer als oriëntatiepunt voor de Duitsers zou kunnen dienen. Tussen 1921 en 1923 werd de kerk, onder leiding van architect Jozef Viérin, heropgebouwd naar het vooroorlogse model.

Door een afname in het aantal kerkbezoeken in Diksmuide, werd beslist om verschillende kerken in de gemeente een nieuwe invulling te geven. In het kader van deze plannen werd de Heilige-Kruisverheffingskerk op 1 januari 2018 onttrokken aan de eredienst. De nieuwe functie van het bouwwerk was tweevoudig: het werd heringericht als urnenkerk én dorpshuis - dat luistert naar de naam ‘De Seizoenen’. Plannen voor de herbestemming werden gemaakt door architectenbureau D’Hooge-Meganck en uitgevoerd door Groep Monument-Vandekerkhove. Het oudste gedeelte van de kerk is nu ingericht als urnenkerk. In de 'urnenbomen' zijn 120 nissen aanwezig om urnen in te plaatsen. Dit stuk van het gebouw loopt over in het dorpshuis, - een combinatie van open ruimte in de kerk, gecombineerd met een stille ruimte-, dat zich inzet als socio-cultureel ontmoetingscentrum. Tot de diverse activiteiten die zich hier ontplooien, behoren lezingen, voorstellingen en vernissages.

In september 2023 worden werken aangevat om de kerktoren voor publiek toegankelijk te maken. Vanuit het portaal van de kerk zal het mogelijk zijn om via een aangelegde wandeling doorheen de (klokken)toren de voet van het torendak te bereiken met een 360° panoramisch zicht op Lampernisse – ook wel eens het stilste dorpje van Vlaanderen genoemd - en op de wijde polderomgeving. De opening van de toren staat gepland voor het einde van oktober 2023. Zo wordt de herbestemming van de kerk verder uitgebouwd.