Het Speelhuis
Dit tijdelijke theater in de Onze-Lieve-Vrouw ten Hemelopnemingkerk in Helmond werd zodanig omarmd door inwoners en artiesten dat ze er een permanent onderkomen vond.
Brand in Theater Speelhuis
In 2011 brandt Theater Speelhuis in Helmond, een opmerkelijk gebouw naar ontwerp van Piet Blom, helemaal uit. De gemeente ging op zoek naar een nieuwe maar tijdelijke locatie voor het theater en haar oog viel op de Onze-Lieve-Vrouw ten Hemelopnemingkerk. Deze katholieke, neobyzantijnse koepelkerk nabij het centrum van de stad was tussen 1915 en 1928 gerealiseerd naar een ontwerp van Rotterdamse architect Margry. Het gebouw was nog in gebruik voor de eredienst, maar zou weldra haar deuren sluiten wegens het inkrimpen van de katholieke gemeenschap. Na een laatste mis in augustus 2012 werd het gebouw ontwijd.
Een reversibel theater
Voor het hergebruik stelde het bisdom de voorwaarde dat alle authentieke elementen van het kerkgebouw behouden moesten blijven. Het interieur bevat onder meer bijzondere taferelen van de hand van Limburgse schilder en glazenier Charles Eck. Er werd dan ook ingezet op een minimale aanpassing van de bestaande situatie. Architectenbureau Cepezed leverde het ontwerp voor het tijdelijk theater met respect voor de bestaande bouw. Alle theaterfuncties én de foyerfuncties werden volledig demontabel ingepast als losse objecten zodat het gebouw zelf volledig intact blijft. Het podiumfront werd zoveel mogelijk naar achter geplaatst om het zicht op de koepel optimaal te behouden. De entree met garderobe en toiletten enerzijds en de artiestenvoorzieningen en expeditie anderzijds, werden ondergebracht in contrasterende aanbouwvolumes die mooi aansluiten op bestaande doorgangen van het kerkgebouw.
Uitgelicht
De glas-in-lood-ramen werden zowel functioneel als esthetisch aangewend. Ten behoeve van een voldoende donkere theaterzaal werden ze geblindeerd, maar steeds met verlichting tussen de blindering en het raam zodat ze zichtbaar blijven. In de apsis van de kerk werd de blindering aan de binnenkant geplaatst zodat de verlichte ramen een uitstraling hebben naar buiten toe. Zo dragen ze nog bij aan de herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van het kerktheater vanaf de straatzijde. In het middenschip, parallel aan de tribune en het balkon, werd de blindering dan weer aan de buitenzijde geplaatst. Op die manier maken de verlichte ramen deel uit van het zaallicht en dragen ze bij tot de bijzondere karakteristiek van de theaterlocatie.
Omarming
De verbouwingen werden op rap tempo uitgevoerd en na 13 maanden was het nieuwe theater al gebruiksklaar. Het succes bij zowel de artiesten als de inwoners van Helmond was echter zo groot dat in 2015 besloten werd om de kerk te behouden als permanente locatie voor het theater. Een jaar later werd opnieuw overgegaan tot verbouwingen opdat het gebouw ruimte zou kunnen bieden aan de veranderende noden van de theaterwereld en een meer bijzondere programmering zou kunnen aanbieden. Architecten Van Dongen en Koschuch vertaalden hierbij de omarming van het nieuwe theater door artiesten en inwoners van Helmond in de architectuur. Een nieuwe, enorme, glazen foyer werd opgetrokken rondom het kerkgebouw met enerzijds zicht op de nieuwe tuin en de stad, en anderzijds op de details van het buitenmetselwerk van de kerk. In de hoofdzaal kreeg het orgel een meer prominente plaats en werd het mooi uitgelicht, en ook werden twee nieuwe zalen toegevoegd (de Pleinzaal en de Spelerij) voor kleinere activiteiten om de werking van het theater als cultuurhuis nog beter te kunnen ondersteunen.
-
© Gerard van Hal 
-
© Gerard van Hal 
-
© Gerard van Hal 
-
© Nienke Bosma 
-
© Gerard van Hal 
-
© Nienke Bosma 
-
© Gerard van Hal 
-
© Gerard van Hal 
-
© Gerard van Hal 
-
© Nienke Bosma 
-
© Nienke Bosma 
-
© Gerard van Hal 
-
© Gerard van Hal 
Andere herbestemde kerken
Roo-kerk
De Roo-kerk is zowel een liturgische ruimte als een plaats voor ontmoeting. Het simpele, moderne en makkelijk verplaatsbare interieur maakt het mogelijk om de kerk snel aan te passen aan allerlei activiteiten.
Sint-Adriaan
Deze kerk wordt zo druk gebruikt voor de eredienst van verschillende katholieke geloofsgemeenschappen, dat er haast elke dag wat te beleven valt.
Bibliothèque Monique-Corriveau
Het innovatieve ontwerp van de voormalige Saint-Denys-du-Plateau creëert een rustgevende en tegelijk prikkelende omgeving voor deze bibliotheek.