Sint-Sixtusabdij
De abdijsite van Westvleteren heeft twee kerken. De monniken gebruiken de oude abdijkerk, ingedeeld in twee niveaus, als refter en bibliotheek.
Een geschiedenis van twee kerken
In West-Vleteren werd er een nieuw cisterciënzerklooster gesticht wanneer de prior van het nabijgelegen klooster van de Catsberg zich in de zomer van 1831 met enkele monniken voegde bij een kluizenaar in de bossen van Sint-Sixtus. Oorspronkelijk was de priorij afhankelijk van de abdij van Westmalle. In 1871 werd ze echter tot abdij verheven. De bouw van het klooster startte vrij snel na de eerste vestiging. In 1840 begonnen de werken voor een eerste abdijkerk. De bouw van een tweede kerk volgde in 1968, met de bedoeling om afzondering voor de trappisten te garanderen. De parochie bleef verder gebruikmaken van de oude abdijkerk.
Tijdloze eenvoud
In 2008 leiden stabiliteitsproblemen in de afgeleefde gebouwen tot afbraak en nieuwbouw van een deel van de abdij. Het ontwerp voor die grootschalige werken komt van Awg architecten, onder leiding van bOb Van Reeth (°1943), in samenwerking met Koplamp Architecten. Ze koesteren hierbij vijf thema’s: duurzaam, eenvoud, verinnerlijking, dierbaar en tijdloos. Bij het herschikken van de verschillende functies binnen de abdij, krijgt de oude abdijkerk een nieuwe bestemming als bibliotheek en refter. Samen met de ‘nieuw’ abdijkerk sluit ze aan bij het kloostervierkant.
Naar een hoger niveau
Om de nieuwe bestemming mogelijk te maken, is de oude abdijkerk grondig aangepakt. Het vroegere koor is opengewerkt en sluit nu aan bij de nieuw gebouwde residentiële abdijvleugels. De architecten hebben de kerk in twee niveaus ingedeeld. Op het gelijkvloers bevindt zich de refter met aansluitend de keuken. Lage ramen voorzien hier een mooie lichtinval. Een muur parallel met het gebouw verzekert intimiteit en verhindert inkijk door passanten.
Op de eerste verdieping vindt men de bibliotheek. Een stevige stalen constructie garandeert de nodige draagkracht voor de uitgebreide collectie van boeken en documenten van de abdij. De gewelven van de kerk zijn verwijderd zodat de dakgebinten zichtbaar zijn.
Hernieuwbare energie
Er gaat veel aandacht naar de toepassing van hernieuwbare energiebronnen. Een warmteproductiecentrale op biomassa levert de energie voor de verwarming. Houtafval uit eigen bosbeheer dient onder andere als brandstof.
Om de beslotenheid van de abdij niet te schenden, kan de abdij niet bezocht worden.
Andere herbestemde kerken
Administratief centrum agentschap Jongerenwelzijn
Wat vroeger het Agnetenklooster was, is nu een administratief centrum voor het agentschap Jongerenwelzijn. De buitenruimtes zijn publiek toegankelijk en vormen een welkome groene long in een dichtbebouwd deel van de stad Tongeren.
Lukas-K-Haus
De voormalige Lukaskirche werd omgedoopt tot Lukas-K-Hause. Het gebouw huisvest zestien appartementen, vier commerciële units, een dokterspraktijk en een kinderdagverblijf.
Eburon Hotel en Forum Julium
Drastische ingrepen maakten het voormalige Sint-Jacobsgasthuis tot wat het nu is: het Eburon Hotel en het Forum Julium. Een hotel, een wellnesscentrum, een supermarkt, winkels, appartementen én het bezoekerscentrum van de stad Tongeren maken van het complex een levendige site.