Les Brigittines
De Brigittinenkerk vormt samen met een hedendaagse uitbreiding van architect Andrea Bruno een centrum voor culturele evenementen.
Een bewogen geschiedenis
In 1623 verleende de aartshertogin Isabella van Oostenrijk (1566-1633) de Orde van Brigitta van Zweden de toestemming zich te vestigen in Brussel, waar ze een klooster en kapel bouwden. Het was barokarchitect Leo Van Heil (1605-1664) die het ontwerp voor de kapel maakte. Tijdens het bombardement van 1695, dat het overgrote deel van Brussel in de as legde, werd het gebouw slechts licht beschadigd. Toch besloot de Habsburgse keizer Jozef II (1741-1790) in 1784 de kapel te onttrekken aan de eredienst.
De Brigittinenkapel kreeg daarna opeenvolgend een invulling als een school (1783), een officieel pandjeshuis (1789), een magazijn voor kloosterboeken (1789), een gevangenis (1792), een militaire apotheek (1796), een arsenaal, een hospice, een opslagplaats voor bier en hout (1798), een overdekte markt (1830), een balzaal (1850) en een magazijn van een uitgever.
In 1922 kocht de stad Brussel de kapel en liet de het gebouw in 1953 beschermen. De kapel bevond zich toen in een enorm slechte staat. Stadsarchitect Jean Rombaux (1901-1979) restaureerde het kapel dan ook grondig in de jaren 60.
Danskapel
In 1975 werd de eerste dansproductie in de kapel gehouden. In 1982 stond het gebouw permanent ter beschikking aan opkomende dansgezelschappen. Vanaf 1997 nam vzw Bellone Brigittines de kapel over.
Met het oog op de verdere ontwikkeling van de artistieke rol van de Brigittinenkapel, besloot de stad Brussel in 1999 de bestaande infrastructuur uit te breiden. De Italiaanse architect Andrea Bruno (°1931) won de ontwerpwedstrijd in samenwerking met het Belgische SumProject. De werken startten op 9 mei 2005. De officiële opening van het complex voor het publiek vond plaats op 20 augustus 2007.
Ontdubbeling
Het concept van het project was de “ontdubbeling” van de oorspronkelijke kapel. Dit is een enkelbeukig gebouw met een rijkversierde gevel. Hij omvat een ononderbroken ruimte van 250m². Alle structuren werden er in de loop van de tijd uitgehaald. De ruimte is dan ook ideaal als voorstellingsruimte.
Alle andere functies bevinden zich in het nieuwe gebouw, ontworpen door Andrea Bruno. Een glazen tussenruimte creëert een verbinding tussen het nieuwe en het oude gebouw. Bruno wou in de eerste plaats de nodige ruimte voor een permanente werking in het gebouw voorzien. Een tweede doel van zijn annex was de dialoog met de omringende ruimte aan te gaan. De oude kapel, die er in contrast met de omliggende woonblokken als een soort kwetsbaar anachronisme uitzag, moest opnieuw in harmonie met zijn omgeving gebracht worden.
De zes ingevoegde lagen zijn een reflectie van de oorspronkelijke geleding van de kapel. In de gevel komt het spel van oud en nieuw opnieuw naar voren door de oorspronkelijke en de nieuwe materialen op elkaar te laten inspelen: het rode cortenstaal met glas is het hedendaagse antwoord op de rode bakstenen met witte natuurstenen. Staalplaten bootsen de curven aan de bovenkant van de gevel na. De afmetingen en geledingen zijn gearticuleerd door een vernuftig systeem van cassetten.
Een zaal huren voor een evenement?
-
-
© Les Brigittines 
-
© Les Brigittines 
-
© Les Brigittines 
-
© Les Brigittines 
-
© Les Brigittines 
-
© Les Brigittines 
Bronnen
Wallonie-Bruxelles Architectures - Extension des Brigittines
Archeonet - 210.000 euro voor restauratie Brusselse Brigittinenkerk
z.n., Les Brigittines : metamorfose van een plaats, een wijk (Turijn: Umberto Allemandi & C., 2007)
z.n., Brigittines: Visite du Chantier, ce 25 août à 16h (Brussel: Bellone Brigittines, 2006)
Andere herbestemde kerken
HannaH Acteum
De Sint-Annakerk in Roosbeek (Boutersem) werd omgevormd tot een activiteitencentrum en museum voor lokaal religieus erfgoed. Op deze wijze blijf de voormalige kerk een ontmoetingsplaats waar de lokale gemeenschap kan samenkomen en haar religieus erfgoed kan bewonderen.
Klimzaal Maniak Padoue
Driebeukige kerk in neogotische stijl vindt een tweede leven als klimzaal. Maniak Padoue nodigt expliciet buurtbewoners uit om te komen klimmen.
Sint-Jan-Baptistkerk: sporten in de zijbeuk
Turnen in de kerk? Het kan sinds 2022 in de Sint-Jan-Baptistkerk van Dranouter (Heuvelland). Daar werd de rechterzijbeuk heringericht als sportruimte voor de nabijgelegen gemeentelijke basisschool. Wanneer er geen turnlessen zijn, kan de kerk nog steeds gebruikt worden voor vieringen en overige activiteiten.