© Pieter de Ruijter

DePetrus

De monumentale binnenruimte van de voormalige Sint-Petruskerk werd omgetoverd tot een spectaculair en levendig cultuurcentrum met voor ieder wat wils.

Oude naam
Sint-Petruskerk
Locatie
Heuvel 2
5261 EE Vught
Routebeschrijving
Functie
Sociaal
Cultuur
Publieke ruimte
Commercieel
Type bestemming
Herbestemming
Beschermingsstatuut
Monument
Parochiekerk
Voormalig

Bouwhistorie

De Sint-Petruskerk werd in 1884 gebouwd naar het ontwerp van architect Carl Weber. Ze verving de oude Sint-Pieterskerk, die uit de 14de eeuw dateerde en te klein was geworden om aan de noden van de plaatselijke bevolking te voldoen. Ze staat midden in het centrum van de gemeente Vught in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Het gebouw bevat zowel kenmerken van de neoromaanse stijl als elementen van de Rijnlandse gotiek. Veel schilderijen in de kerk zijn van de hand van de Vughtse schilder Charles Grips (1825-1920). Rond het jaar 1930 werden er aan de westelijke zijde van de kerk twee kapellen gebouwd. Een aanbouw uit de jaren 1960 verbindt de kerk met de pastorie. In de loop van de 20ste eeuw begon het gebouw echter steeds meer te verkommeren.

© Pieter de Ruijter
© Pieter de Ruijter

Gered van de sloop

De Sint-Petruskerk werd in 2005 aan de eredienst onttrokken vanwege haar slechte staat en het verminderde gebruik. Plannen om de kerk een nieuwe invulling te geven, verliepen echter moeizaam. De initiële opzet was om het gebouw te hervormen tot een cultureel centrum, maar dit bleek financieel niet haalbaar. In 2010 werd een aanvraag tot de sloop ingediend, die gelukkig niet werd uitgevoerd. Begin 2011 werd immers de vennootschap DePetrus opgericht door zeven inwoners van Vught, die zich ontfermden over de toekomst van het gebouw. Zij sloten een langdurige pachtovereenkomst af met de parochie en zetten het plan op om de kerk om te vormen tot een ontmoetingsplaats.

Een spectaculaire herbestemming

In 2011 gingen de restauratiewerken aan de buitenkant van de Sint-Petruskerk van start. Hiervoor werd een subsidie aangebracht door de Nederlandse overheid van zo'n 2 miljoen euro. Buro Kade ontfermde zich over de herbestemming van het kerkgebouw, die nog eens ongeveer 2 miljoen euro kostte. De bestaande binnenruimte werd zo goed als volledig intact gelaten. De voornaamste ingreep was het toevoegen van een tussenvloer, die voornamelijk in de zijbeuken geplaatst werd. Hierdoor bleef de oorspronkelijke ruimtelijke kwaliteit van de kerk behouden, en wordt een spectaculair zicht geboden op het interieur. Aan de buitenzijde werd de kerkruimte uitgebreid met restaurant Hemels, waarlangs de bezoeker ook toegang heeft tot de Petrustuin.

© Johan Govaerts
© Johan Govaerts

Ontmoetingscentrum DePetrus

Het nieuwe ontmoetingscentrum DePetrus opende in april 2018 zijn deuren voor het publiek. De begane grond wordt vooral opgevat als een "ontmoetingsplein" waar de bezoeker kan rondwandelen en van de ruimte kan genieten. Centraal werd de Openbare Bibliotheek ingericht met zithoeken, werkplekken en een leescafé. De boekenkasten werden heel ingenieus op een railsysteem geplaatst waardoor ze opzij geschoven kunnen worden om plaats te maken voor grotere evenementen. Ook vonden het Vughts Museum, de Stichting Anders Bezig Zijn, de Wereldwinkel en het VVV-informatiepunt hier een onderkomen.

© Johan Govaerts
© Johan Govaerts

Internationale lof

De herbestemming van de Sint-Petruskerk werd tot in de buitenlandse pers opgepikt. Het Amerikaanse tijdschrift Forbes prees het project als een geslaagde herbestemming van een kerk tot culturele ruimte. Ook CNN nam DePetrus op in een lijstje van bibliotheken die aantonen dat deze instellingen zichzelf dankzij prachtig design toch relevant weten te houden, in een tijd van digitale media.

  • © Pieter de Ruijter
    © Pieter de Ruijter
  • © Pieter de Ruijter
    © Pieter de Ruijter
  • © Pieter de Ruijter
    © Pieter de Ruijter
  • © Johan Govaerts
    © Johan Govaerts
  • © Johan Govaerts
    © Johan Govaerts
  • © Johan Govaerts
    © Johan Govaerts
  • © Johan Govaerts
    © Johan Govaerts
  • © Johan Govaerts
    © Johan Govaerts
  • © Johan Govaerts
    © Johan Govaerts

Andere herbestemde kerken