Bergkerk

De Sint Nicolaaskerk, beter bekend als de Bergkerk, karakteriseert al bijna acht eeuwen het stedelijk silhouet van Deventer. De bijnaam “Bergkerk” dankt ze aan haar ligging op een hoge rivierduin aan de zuidoostkant van de oude stadskern. De Bergkerk vormt letterlijk het hoogtepunt van het Bergkwartier, een middeleeuwse wijk met hellende straatjes en trappen die vanwege de geslaagde restauratie internationaal bekroond werd.

De ontstaansgeschiedenis van de kerk gaat terug tot het einde van de twaalfde eeuw. Op initiatief van de Norbertijnen van het Duitse klooster Varlar bij Coesfeld werd de kerk tussen 1198 en 1209 gebouwd. De Bergkerk ontstond als een Romaanse kruisbasiliek. In de loop van de vijftiende eeuw verloor de kerk, door een reeks ingrijpende verbouwingen, haar oorspronkelijke karakter en verkreeg ze haar huidige omvang en sobere, laatgotische uiterlijk. In 1580 maakten calvinisten zich meester van de Bergkerk. Uit veilinggegevens valt af te leiden dat de ontmanteling van het katholieke interieur zich met enig overleg heeft voltrokken. Sinds de zestiende eeuw is de Bergkerk diverse keren gerestaureerd. Vermeldenswaardig is de grootscheepse restauratie van 1915-1924, waarbij, onder supervisie van architect Wolter te Riele, verscheidene wand- en gewelfschilderingen werden blootgelegd en hersteld.

Nadat deze functie verviel, liet de gemeente Deventer onderzoek doen naar nieuwe mogelijkheden voor gebruik. In 2005 werd de toeristische dienst VVV Deventer gevraagd het beheer van de kerk op zich te nemen. De VVV koos voor een “open formule", waarbij de kerkruimte vrij toegankelijk zou zijn voor bezoekers en er volop ruimte werd geboden voor het houden en ontplooien van culturele activiteiten. De Bergkerk werd herbestemd als concert- en tentoonstellingsruimte voor beeldende kunst. Het is één van de grootste overdekte ruimtes in de binnenstad van Deventer die beschikt over moderne faciliteiten. Een klimaatsysteem houdt de temperatuur in de kerk constant.