Maak kennis met Joël en Freya
Het erfgoedlandschap is altijd in beweging. En dus ook onze organisatie. Dit jaar mogen we Joël Lammeretz en Freya De Cauwer in ons team verwelkomen. Leer hen beter kennen in dit dubbelinterview.
Stel jullie zelf eens voor!
J: Hallo! Ik ben Joël, verantwoordelijk voor de communicatie van het museum en de digitale strategie van PARCUM. Ik kom oorspronkelijk uit Nederlands-Limburg, waar ik mijn passie voor geschiedenis ontdekte. Na mijn studies in Nijmegen en Leuven werkte ik als curator bij het Limburgs Museum voordat ik naar PARCUM kwam. Tegenwoordig woon ik in Brussel en in mijn vrije tijd speel ik graag trombone, schilder ik, en doe ik aan fotografie. Die laatste hobby komt natuurlijk goed van pas in mijn werk! F: Hoi! Ik ben Freya. Ik woon in Sint-Pieters-Woluwe, maar nu ik voor PARCUM werk ben ik weer wat meer in Leuven te vinden. “Weer”, want ik heb aan de KU Leuven gestudeerd: Theologie en Religiewetenschappen, met masters in Wereldreligies en Sociale en Culturele Antropologie. Mijn passie voor religie en cultuur bracht me ook een jaar in Groningen, waar ik een extra master volgde in Religie en Cultureel Erfgoed. Een hele boterham, ik weet het – maar wel eentje die ik met veel zin heb verorberd! Na mijn studies ging ik op ontdekkingstocht en woonde ik een tijdje in Costa Rica, Taiwan en Finland. Reizen en nieuwe culturen opsnuiven? Dat is gewoon wie ik ben!
Wat is jullie takenpakket binnen PARCUM?
J: Mijn takenpakket is vrij breed. Ik ben verantwoordelijk voor de communicatie van Museum PARCUM - van social media en perscontacten tot het maken van flyers en advertenties. Ik maak foto's en video's van evenementen, schrijf persberichten en help bij het opzetten van tentoonstellingen vanuit communicatief oogpunt.
Daarnaast werk ik aan de digitalisering van de organisatie. Denk daarbij aan het opzetten van een mappenstructuur, een archiefbeleid creëren, een beeldbank inrichten en up-to-date blijven met Vlaamse digitaliseringsstandaarden.
F: Ik ben net gestart als medewerker ‘diversiteit’ – al moet ik eerlijk zeggen dat ik dat woord zelf helemaal niet graag gebruik. Meestal stel ik me voor als erfgoedadviseur voor alle niet-katholieke erediensten. Dat betekent dat alle geloofsgemeenschappen die niet tot de katholieke traditie behoren, bij mij terecht kunnen! En ik kijk er zo naar uit om iedereen te leren kennen, te ondersteunen en mee een stem te geven.
Wat hoop je binnen jouw functie te bereiken?
J: Mijn doel is om erfgoed toegankelijk te maken voor iedereen. Ik wil mensen inspireren en ze iets bijbrengen door de verhalen achter onze collectie op een creatieve manier te vertellen.
Daarbij hoop ik mijn eigen vaardigheden verder te ontwikkelen. Zo zou ik graag de PARCUM-podcast voortzetten en wil ik teksten schrijven die complex historisch onderzoek begrijpelijk maken een groot publiek.
F: Ik heb twee grote dromen. Ten eerste hoop ik dat mensen uit de verschillende geloofsgemeenschappen ontdekken dat PARCUM er ook voor hen is – om hen te ondersteunen, te vertegenwoordigen en hun unieke erfgoed zichtbaar te maken voor de buitenwereld. Ik wil dat ze zich welkom voelen en hun weg naar ons vinden.
Daarnaast droom ik ervan om mensen uit al die verschillende groepen – katholieken deze keer inbegrepen – dichter bij elkaar te brengen. Door elkaar beter te leren kennen, kunnen we bruggen bouwen, begrip vergroten en samen een rijker verhaal vertellen. In mijn hoofd wordt dat één groot gek religieus feest en ik kan niet wachten om het te vieren!
Hebben jullie zelf een persoonlijk verhaal dat verbonden is aan religieus erfgoed?
J: Absoluut! Mijn Limburgse achtergrond is direct verweven met religieus erfgoed. In Limburg is de katholieke geschiedenis heel zichtbaar. Je ziet er veel cultuurkatholieken: mensen die gedoopt worden en hun communie doen vooral uit traditie en verbondenheid met hun roots, maar niet zozeer uit religieuze overtuiging. Die manier waarop religie doorwerkt in een ogenschijnlijk seculiere samenleving vind ik enorm interessant. Het raakt mijn eigen wortels en heeft mijn fascinatie voor religieus erfgoed aangewakkerd.
F: Ik heb zoveel persoonlijke verhalen over religieus erfgoed, maar mijn tijd in een Oekraïens Grieks-Katholiek klooster is misschien wel een leuke: twee weken lang werkte ik daar mee aan de restauratie van 16e-eeuwse houten tabernakels. We verbleven in een klooster midden op het platteland. Elke ochtend werden we wakker met Gregoriaans gezang van veertig monniken, daarna doken we de werkplaats in. Restaureren voelde als dokter spelen: luisteren, zoeken, voorzichtig behandelen.
Mijn tabernakel was overschilderd en we probeerden het laagje per laagje terug te brengen naar zijn originele staat – een traag, precies werkje. De lokale mensen waren erg blij en dankbaar dat we zo ver kwamen om hen te leren kennen en om hun erfgoed te herstellen.
En de monniken? Die maakten het onvergetelijk. Van ‘Berry-monk’ met zijn verse bessen tot ‘Fit-monk’, de gewichtheffende abt. ’s Avonds zaten we bijeen op de 'kruisberg', met een fantastisch uitzicht, barbecue en Oekraïense muziek. Een onvergetelijke religieuze erfgoedervaring.
Zien jullie uitdagingen binnen het religieus erfgoedlandschap?
J: De grootste uitdaging is volgens mij om mensen ervan te overtuigen dat de elementen uit religieus erfgoed universeel zijn: ze zijn vaak tijdloos en herkenbaar, ongeacht je eigen achtergrond. Zo kan religieus erfgoed helpen om begrip en empathie te kweken tussen mensen met verschillende achtergronden.
F: De grootste uitdaging? Mensen. Religieus erfgoed draait uiteindelijk om hen: het wordt doorgegeven door mensen, en beleefd door mensen. Je hebt mensen nodig die kennis en tradities willen delen, én mensen die bereid zijn om te luisteren en te leren. Net die mensen vinden, dat is vandaag niet altijd vanzelfsprekend.
Daar ligt ook mijn persoonlijke uitdaging: duurzame contacten opbouwen met alle verschillende geloofsgemeenschappen. Sinds ik het aanspreekpunt ben voor alle niet-katholieke erediensten, begint het me stilaan te dagen hoeveel dat er eigenlijk zijn… Maar ik ga de uitdaging met open armen aan. Ik hoop dat ik veel mensen kan ondersteunen, op welke manier dan ook. Want uiteindelijk is dit voor mij het allerbelangrijkste: dat mijn werk altijd vertrekt vanuit de gemeenschappen zelf. Zij zijn het vertrekpunt én het kompas.
Maak de zin af: PARCUM is…
J: een brug tussen verleden, heden en toekomst. We verbinden mensen en organisaties met verschillende achtergronden en helpen hen ontdekken wat religieus erfgoed betekent voor het mens-zijn.
F: een inspirerend biotoop voor iedereen met een hart voor (religieus) erfgoed die bevlogen graaft naar de link tussen oeroude tradities en de noden/verwachtingen van vandaag
Andere interessante blogartikels
Netwerkmomenten religieus erfgoed: regionaal verbinden en versterken
De regioadviseurs van PARCUM organiseren minstens één keer per jaar een 'netwerkmoment religieus erfgoed' per regio (opgedeeld volgens de bisdomgrenzen). Collega’s Jan, Tom, Lotte, Bert en Judith zorgen voor interessante bijeenkomsten met alle regionale spelers die betrokken zijn bij religieus erfgoed.
Gestolen kelk duikt op in kringloopwinkel
In een kringwinkel in Houthalen-Helchteren is onlangs een gestolen liturgisch object teruggevonden: een kelk met twee opvallende rode ringen. Dankzij de opmerkzaamheid van een regelmatige bezoekster van Reset Kringwinkel is het waardevolle stuk religieus erfgoed inmiddels teruggekeerd naar de kerk van oorsprong.
PARCUM woont de Youth Heritage Days 2025 bij
Collega Luna woonde van 26 tot 31 maart de Youth Heritage Days 2025 in Albarracín bij. Tijdens dit congres, georganiseerd door ESACH, Europa Nostra en Hispania Nostra werden jonge professionals in het erfgoedveld betrokken bij het debat over de toekomst van cultureel erfgoed in Europa, met een speciale focus op de rol van erfgoed in een duurzame ontwikkeling voor een groen, digitaal en sociaal beleid.