© André Nullens

Vrijetijdshuis de Moer

Deze modernistische kerk werd met minimale aanpassingen omgevormd tot een vrijetijdshuis voor alle inwoners.

Oude naam
Sint Jozef-Arbeider
Locatie
Sint Jozefstraat 45
2350 Vosselaar
Routebeschrijving
Functie
Sociaal
Cultuur
Publieke ruimte
Type bestemming
Herbestemming
Beschermingsstatuut
Monument
Parochiekerk
Voormalig

Een modernistische kerk

Om tegemoet te komen aan de bevolkingsgroei, werd in 1963 werd in Heieinde (Vosselaar) een parochie gesticht. De brutalistische architect Marc Dessauvage werd aangesteld. In 1967 werd de bouw van het markante gebouw afgerond. Het is één van de meest omvangrijke voorbeelden van de modernistische opvatting in de kerkenbouw, waarbij functionaliteit primeert. De Sint-Jozef-Arbeiderskerk is opgebouwd uit blokvormige elementen. Het is opgetrokken in beton met wanden van baksteen. Dit staat in contrast met het interieur waar ruimtelijkheid en de overvloedige aanwezigheid van daglicht centraal staan. De plattegrond van de kerk is min of meer T-vormig en het gebouw omsluit twee kleine binnentuinen. Opmerkelijk is ook dat de kerk geen toren heeft. Enkel een metalen kruis siert de gevel.

© Johanna Hermans
© Johanna Hermans

Herbestemming met minimale ingrepen

In 2007 werd de kerk onttrokken aan de eredienst. Vanuit de gemeente werd er gezocht naar een nieuwe invulling voor de kerk. Er werd beslist om de kerk om te vormen tot een vrijetijdshuis met bibliotheek. Voor het ontwerp werden wel enkele voorwaarden opgelegd: de erfgoedwaarde van het monument moest gevrijwaard blijven en de architecturale kwaliteiten moesten in de verf gezet worden. De oproep werd inhoudelijk door de Vlaams Bouwmeester ondersteund als pilootproject om een zinvolle toekomst te bieden aan het onroerend religieus erfgoed.

Studio Roma mocht uiteindelijk de restauratie en herbestemming opvolgen. Het voornaamste doel was om de ruimtelijke, sociale en culturele relaties van het gebouw te versterken, zoals de oorspronkelijke ontwerper dit voor ogen had. Er werd daarom een participatieproces opgestart. Op die manier konden de burgers en betrokkenen mee vorm geven aan het verhaal. Aangezien de voormalige kerk een beschermd monument is, werd bij de restauratie rekening gehouden met de authenticiteit van het gebouw. Er werd gekozen om zo veel mogelijk van de bestaande ruimten en het schrijnwerk te behouden. Om de toegankelijkheid van het gebouw te verhogen, werden twee cruciale ingrepen gedaan. In de voormalige sacristie werd een lift geplaatst. De kelder, de berging en onthaal op de begane grond en de bureaus op de verdieping werden op die manier verbonden. Op de verdieping kwam een loopbrug die vanuit de bureaus toegang geeft tot de refter. Ook diverse objecten bleven bewaard, zoals het doopvont, het altaar, een deel van de kerkbanken, ...

Vrijetijdshuis De Moer

In de voormalige kerk vormen nu de bibliotheek en de diensten jeugd, cultuur, sport, toerisme en erfgoed het kloppend hart. Het vrijetijdshuis wil een plaats zijn voor alle inwoners van Vosselaar. Naast een ontmoetingsplaats, biedt De Moer ook ruimte voor educatie en ontspanning. Naast de bib is er een leeszaal waar inwoners hun krant of boek kunnen lezen bij een lekkere tas koffie. Ook lezingen, voorstellingen, workshops, … kunnen doorgaan in een andere veelzijdige ruimte. Ook de verenigingen kunnen gebruik maken van deze ruimte.

© André Nullens
© André Nullens
  • © André Nullens
    © André Nullens
  • © André Nullens
    © André Nullens
  • © André Nullens
    © André Nullens
  • © André Nullens
    © André Nullens
  • © Johanna Hermans
    © Johanna Hermans

Andere herbestemde kerken