Parnassus
Het project Parnassus, dat sinds 2011 een thuis heeft gevonden in de Franciscanenkerk, omvat een sociaal restaurant en een centrum voor cultuur en ontmoeting.
Een complexe geschiedenis
De site van de voormalige Minderbroederkerk en het huidig project Parnassus in de Oude Houtlei behoorde tot 1840 toe aan de zusters clarissen-urbanisten. Midden zeventiende eeuw zochten deze zusters hun toevlucht in Gent, waar ze een nieuw klooster en kerk bouwden. Zo werd in 1734 een eenbeukige barokke kloosterkapel, toegewijd aan de heilige Ursula, voltooid op de plaats van de huidige kerk. Keizer Jozef II (1741-1790) schafte het klooster echter af in 1783. Later hersteld, was het klooster tijdens het Frans bewind helaas hetzelfde lot beschoren. Een stroman kocht de religieuze site voor de zusters clarissen. In 1840 verkochtten twee overgebleven zusters hun kerk en klooster aan de minderbroeders-recolletten, die zich reeds in 1226 in Gent vestigden e na een onderbreking van bijna vijftig jaar zo een nieuwe thuis vonden.
De franciscanen kregen in 1843 de toelating om de achttiende-eeuwse kapel uit te breiden tot aan de straatzijde. Camille Colpaert Junior vormde het klooster om tot een pseudo-basilicale kerk. Zo ontwierp hij de voorgevel en werden er een middenbeuk en twee zijbeuken toegevoegd. De kerk kreeg een neobarok interieur met Toscaanse kapitelen en casementen. In de kloosterkerk werden dagelijks vieringen gehouden, tot de franciscanen in 2004 het klooster verlieten. De kerk, het klooster en de kloostertuin zijn sinds 2008 als monument beschermd.
Een franciscaans restaurant
In 2011 vond het project Parnassus van vzw Ateljee een thuis in de kerk. Het project omvat een sociaal restaurant en een centrum voor cultuur en ontmoeting. Vzw Ateljee is in 1984 ontstaan vanuit Oikonde, een opvangtehuis voor dakloze mannen, die door de ophaal, herstel en verkoop van goederen een nuttige dagtaak kregen. De organisatie voorziet met Parnassus haar derde sociaal restaurant sinds 1992, in sociale tewerkstelling en hulpverlening voor mensen met verminderde kansen. Hun doel is om het functioneren van het individu te verbeteren.
In Parnassus worden dagelijks zo'n tweehonderd maaltijden aangeboden en twintig mensen tewerkgesteld. Voor de ombouw naar restaurant waren ingrepen nodig zoals het aanbrengen van verwarming en sanitair. Naast overleg met het Agentschap Onroerend Erfgoed, kreeg het project financiële steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij.
Parnassus sluit mooi aan bij de zorgzame taken die de franciscanen eerder in navolging van Franciscus van Assisi vanop deze site uitoefenden. Ook de functie van de kloostergebouwen, die vandaag onderdak bieden aan het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW Artevelde) sluit aan bij de geest van de plek.
Concert- en receptieruimte
De historische en monumentale ruimte heeft een uitstekende akoestiek, zoals de concerten van onder meer Capella Vocale en Koningin Elizabeth-laureaat Liebrecht Van Bekkevoort bewijzen. De sacristie kan dienstdoen als repetitielokaal of verkleedruimte. De vrije zijbeuken in de kerk bieden voldoende ruimte om een receptie te organiseren.
Andere herbestemde kerken
Wohngemeinde Herz-Jesu Kirche
In deze voormalige parochiekerk werden op een innoverende manier sociale appartementen ingebracht om plaats te bieden aan een gemengde woongemeenschap.
Fietsbasis vzw
In dit jonge modernistische kerkgebouw is tegenwoordig een sociale werkplaats gevestigd.
Lokaalmarkt Sint-Amands
Kraakverse lokale producten zijn in Roeselare op vrijdag te vinden in de vroegere Sint-Amandskerk. Naast de lokaalmarkt huisvest het gebouw ook een bar en kinderatelier.