
Vraag van de week: Wat is het verschil tussen neven- en herbestemming?
In 2012 schreven de Vlaamse bisschoppen '13 richtlijnen voor het gebruik van parochiekerken'. Hierin geven ze richting aan de toekomstige invulling van de parochiekerk. Wanneer je spreekt over de toekomst van kerken, zijn er verschillende gebruiksmogelijkheden. De bisschoppen legden daarom enkele definities vast.
Van nevengebruik tot herbestemmen: de definities
Valorisatie
Wil je naast liturgie en bezinning de kerk ook openstellen voor andere initiatieven? Dan spreek je over valorisatie. Dit gaat over activiteiten die het kerkgebouw in al zijn aspecten kunnen versterken en bevorderen (religieuze en culturele, historische en kunsthistorische, architecturale en landschappelijke aspecten). Denk maar aan kunsthistorische rondleidingen, concerten, voordrachten, conferenties of tijdelijke tentoonstellingen.
Medegebruik
Wanneer je het kerkgebouw openstelt voor religieuze activiteiten van andere katholieke of christelijke geloofsgemeenschappen, spreek je over medegebruik.

Databank herbestemming kerken
Op zoek naar inspiratie voor je eigen kerkgebouw? We verzamelden meer dan honderd voorbeelden in onze databank. Ontdek talloze voorbeelden van herbestemming, nevenbestemming, gedeeld gebruik of valorisatie van religieuze gebouwen.
Nevenbestemming: multifunctioneel gebruik en gedeeld gebruik
Wanneer er nog religieuze activiteiten doorgaan in de parochiekerk, maar te groot is voor de plaatselijke geloofsgemeenschap, kan je een nevenbestemming overwegen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen een multifunctioneel gebruik en een gedeeld gebruik.
- Multifunctioneel gebruik is een nevenbestemming in de 'tijd'. Wanneer er geen religieuze activiteiten in de kerk plaatsvinden, kan het gebouw gebruikt worden door andere organisaties. Zo kan de plaatselijke fanfare er komen repeteren. Of kan de plaatselijke school de ruimte als extra klaslokaal gebruiken.
- Gedeeld gebruik is een nevenbestemming in de 'ruimte'. In het kerkgebouw worden architecturale aanpassingen gedaan. Er ontstaat een kleinere liturgische ruimte, met daarnaast ruimte voor één of meerdere lokalen voor een andere permanente invulling.
Herbestemming
Wanneer een parochiekerk niet meer voor religieuze activiteiten in aanmerking komt, kan zij definitief aan de eredienst onttrokken worden. Het kerkgebouw krijgt een nieuwe functie. We spreken dan over herbestemming. Daarvoor moet de voorgeschreven kerkrechtelijke procedure gevolgd worden.
Andere interessante blogartikels

Vlaanderen: Rijk aan zingevingsrituelen en -tradities
Onder de noemer ‘Wat geeft zin? Praktijken, tradities en gewoonten die jij beleeft in het kader van jouw levensbeschouwing’, sloegen Werkplaats immaterieel erfgoed, PARCUM en KADOC-KU Leuven het voorbije jaar de handen in elkaar om de diversiteit aan immaterieel erfgoed gelinkt aan religie en levensbeschouwing zichtbaar te maken.

Leuvense erfgoedpartners engageren zich formeel om voor elkaar te zorgen bij rampen
Op 9 december ondertekenden de Leuvense cultureel erfgoedspelers de intentieverklaring dat ze elkaar bijstaan in noodgevallen en dat ze hiervoor expertise en middelen delen vanuit het Leuvense calamiteitennetwerk. Met de klimaatverandering waaronder de intensere regenval en rampen zoals bijvoorbeeld in de Vesdervallei, beseft de Leuvense cultureel erfgoedsector dat voorbereiding, risicoanalyse en samenwerking cruciaal zijn voor de toekomst.

PARCUM brengt werkbezoek aan Hôpital Notre-Dame à la Rose en Geraardsbergen
In december ging het team van PARCUM op tweedelig werkbezoek. In de voormiddag brachten we een bezoek aan het prachtige Notre-Dame à la rose, een 13e eeuw gasthuis in het hart van het Henegouwse Lessines, en in de namiddag maakten we een stadswandeling onder begeleiding in Geraadsbergen. Afsluiten deden we natuurlijk met een mattentaartje.