Plechelmus Daltonschool
In dit bekroonde project contrasteert de schoonheid van de voormalige kerk met een minimalistisch en verfijnd schoolontwerp.
Een toekomst voor school en kerk
De kerk van het Heilige Hart van Jezus werd tussen 1954 en 1955 gebouwd naar ontwerp van de architect Johannes Sluijmer. Zijn kerkgebouwen uit deze periode kenmerken zich door een sobere baksteenarchitectuur, passend binnen de stijlovertuigingen van de zogenaamde ‘Bossche School’.
Kort voor zijn 50-jarig bestaan werd op 19 oktober 2003 de Heilige Hart van Jezuskerk aan de eredienst onttrokken. De reden hiervoor was de fusie van Hengelose parochies, waardoor sommige kerkgebouwen overbodig werden. Er werd voorgesteld het gebouw te slopen om plaats te maken voor woningbouw. Door een gelukkige samenloop van omstandigheden hoefde het echter niet zover te komen. In 2004 werden namelijk de mogelijkheden onderzocht voor de uitbreiding van de Basisschool Sint-Plechelmus, die aan het kerkplein gelegen is. Het architectenbureau LKSVDD, onder leiding van Ronald Olthof, zag een opportuniteit in de leegstaande, maar verwaarloosde kerk. Het bestemmingsplan liet ruimte voor het gebruik van de kerk voor alternatieve maatschappelijke doeleinden, zodat er formeel geen bezwaar was tegen de functie als schoolgebouw. Betrokken partijen waren vrijwel direct enthousiast: de gemeente zag een mogelijkheid om een markant gebouw te behouden, terwijl de eigenaar en aannemer de kwalitatieve meerwaarde voor het gebied erkenden. Ook door de voormalige parochie werd het gebruik voor katholiek onderwijs toegejuicht.
Contrast tussen oud en nieuw
In 2009 werd met de bouw begonnen. Er werd veel aandacht besteed om de kwaliteiten en schoonheid van het bestaande kerkgebouw te behouden. De inbouw van de school contrasteert opzettelijk met de kerkarchitectuur door een minimalistische vormgeving, verfijnde detaillering en andere materialisatie. In de voormalige kerkzaal werden twee witte volumes ingebracht met daarin de klaslokalen, sanitaire voorzieningen, berging en personeelsruimten. De volumes worden door middel van bruggen en balkons met elkaar verbonden. Op de gelijkvloerse verdieping zijn vensters in een moderne vormgeving toegevoegd. De gemeenschappelijke ruimtes zijn bedacht op de plek van het voormalige priesterkoor. Aan de lange westgevel is een modern klaslokaal aan de oorspronkelijk kerk toegevoegd. Dit lokaal is ook buiten schooltijden door buurtverenigingen te gebruiken omdat het afsluitbaar is van de rest van het gebouw.
Ook het exterieur van de oorspronkelijke kerk werd zo veel mogelijk gerespecteerd. Wel zijn vensters toegevoegd voor de benodigde lichttoevoer en is er aan een zijde een nieuwe vleugel aangebracht.
In de prijzen
De afgeleverde kwaliteit van het ontwerp en de succesvolle samenwerking werden in 2008 bekroond met een onderscheiding in de VSB-prijs ‘Erfgoed op eigen benen’. Het gebouw was in 2009 genomineerd voor de Prijs 'Herbestemming Religieus Erfgoed'. Bovendien is de inspirerende samenwerking tussen architect en opdrachtgever beloond met de Gouden Piramide 2010. De keuze om de school in het kerkgebouw onder te brengen, bood kansen om in de wijk een nieuwe ontwikkeling tot stand te brengen: de oude schoolgebouwen en bijbehorende gronden kunnen nu voor andere doeleinden worden gebruikt.
-
© Plechelmus Daltonschool 
-
© Plechelmus Daltonschool 
Bronnen
Andere herbestemde kerken
Bogardenkapel
Van kapel tot kunstruimte: de Bogardenkapel is tegenwoordig één van de locaties van het cultuurcentrum Brugge.
House of Compassion
Met ‘House of Compassion - Beguinage - Begijnhof - Beginenhof’ huisvest de Sint-Jan-Baptist ten Begijnhofkerk een nieuw project dat meer dan ooit een stem aan de stemlozen wil geven.
Kerk van Leegkerk
De kerk van Leegkerk is opnieuw een ankerplaats voor de lokale gemeenschap en is opgenomen in een bovenregionaal recreatief en educatief netwerk voor de beleving van het Groninger landschap en haar cultuurgeschiedenis.